детско - юношеская библиотека

Жүректе қалған жара

Кеңес әскерлерінің Ауғанстан жерінен шығарылғанына 30 жыл толуына орай Д.Қонаев атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасында «Ауғанстан – жүректегі жара» атты ардагерлермен кездесу кеші өтті. Іс-шараға ауған соғысының ардагерлері Тілеуберген Тұрлыбеков, Талғат Сұлтанқұлов және №60 орта мектептің оқушылары мен ұстаздары, кітапхананың тұрақты оқырмандары қатысты. Алдымен жиналғандар Отан үшін отқа түсіп қыршынынан қиылған азаматтарды бір минут үнсіздікпен еске алды. Ауғанстан соғысы – Кеңес Одағы тұсындағы тарихтың ең қайғылы беттерінің бірі. Іс-шараға қатысушы ардагерлер соғыс жылдарындағы естеліктерімен бөлісіп, жастық шақтарындағы тәрбиелік мәні зор, өнегелі әңгімелерін айтып жастарды жігерлендірді. Оқырмандар өз кезегінде майдангер ардагерлерге сұрақтар қойып, жылы лебіздерін білдірді. Сондай-ақ «ерлік, батырлық, жауынгерлік» тақырыптарында өлеңдер оқылды. Кітапхана қорындағы Ауған соғысына қатысты кітаптар мен мерзімді басылымдардан «Отты жылдар жалыны» кітап көрмесі ұйымдастырылып, библиографиялық шолу жасалды. Оқырмандардың тарихи танымын кеңейтетін «Тарихта қалған таңбалы күн» атты слайд-тұсаукесер көрсетілді.

Отан үшін жанын қиған ержүрек батырларымызды мәңгі құрметтеу, кейінгі ұрпаққа ерліктерін дәріптеп, насихаттау – әрбір азаматтың қасиетті борышы. Бұл іс-шара ұлтының ұлылығын танытатын азаматтарды тәрбиелеп, оқырмандарға рухани азық болғаны анық.

Досалы Е. Жүректе қалған жара  [Мәтін] / Е.Досалы  // Ақ жол.- 2019.-23 ақпан (№21).- 8 б.

«Ақ кемеден» басталған арман

Д.Қонаев кітапханасында жазушы Көсемәлі Сәттібайұлымен кездесу өтті.

Әдебиет – ардың ісі. Әсіресе балаларды ізгі қасиеттерге тәрбиелеуде көркем шығарманың алатын орны ерекше. Балалардың мөлдір әлеміне жол табу – қиынның қиыны. Мұны ерте түсінген, бүлдіршіннің талғамына сай қалам тербеп, періште көңілдерге жол таба білген жазушының бірі – Көсемәлі Сәттібайұлы. Қаламгер биыл алпыс жастың асқарына шықты. осыған орай Д.Қонаев атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасында балалар әдебиетінің бағбанымен кездесу өтті.

«Көркем сөздің Көсемі» атты кездесуді ақын Құрманғазы Демеш жүргізіп отырды. Шараға белгілі ақын, ғалымдар, кітапхана қызметкерлері, Тараздағы №8 гимназияның мұғалімдері мен оқушылары қатысты. Әуелі жазушы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты, Тараз қаласы мен Талас ауданының Құрметті азаматы, облыстық «Aq jol» газетінің бас редакторы К.Сәттібайұлы сөз алып, балалық шағынан сыр шертті. Ол бал күндерінің Талас ауданы, Амангелді ауылында өткенін, сол кездегі балалардың көпшілігі кітапқұмар болғанын айта келіп, бір күні түкпірде жатқан алақандай ауылға атақты жазушы Бердібек Соқпақбаевтың шығармасы желісімен түсірілген «Менің атым – Қожа» фильмі келгенін әңгімеледі.

– Фильмнен қайтып келе жатқанымызда үш жас үлкендігі бар Серік Томанов (белгілі ақын): «Мұның кітабы киносынан да қызық», – дегені. Елең ете қалдым. Бердібек Соқпақбаевтың «Менің атым – Қожа» туындысын дәл сол күні Серіктен алып оқыдым. Көркем әдебиетке деген қызығушылығым осылай оянды. Мектепте шағын буфет бар, оның бір бұрышында әдеби көркем кітаптар сатылады. Арасында Шыңғыс Айтматовтың «Ақ кеме» деген кітабы да бар. Төрт-бес күн бәлішке деген ақшамды жинап жүріп, «Ақ кемені» сатып алып, оқып тауыстым. Сөйтсем, Шорабек Айдаров (ол менен төрт жас үлкен): «Енді Шыңғыстың «Тау мен дала» кітабын оқы», – деді. Оны оқып, Шыңғыспен «ауырдым». Мектеп мұғалімі, ақын Есалы Қырықбаев ағайдан үйренгенім көп. Ол кісіге әлі өзімді қарыздар сезінемін. Жалпы, кішкентай Амангелді ауылынан Шона Смаханұлы, Оспанәлі Иманәлиев, Рафаэль Ниязбек, Ерғали Сағат, Нарша Қашағанұлы, Серік Томанов, Шорабек Айдаров, Әбділдә Сәрсенбиев, Телғара Үсенбаев, Болат Бекжанов бастаған көптеген ақын-жазушы, журналист шыққан, – деп түйіндеді қаламгер өз сөзін.

Кездесу барысында ақын, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Қайырбек Асанов жазушының «Елгезек Бағдаршам, Ток-қуат және басқалар» атты хикаяты осыдан 30 жыл бұрын республикалық бәйгеде екінші орын алғанын, Көсемәлінің көркем әдебиеттегі орнын Тынымбай Нұрмағанбетовпен, Мархабат Байғұтпен қатар қоятынын айтып, қаламгердің бас редакторлығымен шығып жатқан «Aq jol» газетінің әр нөмірі көркем, оқылымды, жаңашыл, жан-жақты екеніне тоқталды. Мұнан соң М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің профессоры Сәмен Құлбарақ сөз сөйлеп, жазушының «Хауа-Ананың көз жасы» туындысын Ш.Мұртазаның «41-жылғы келіншек» әңгімесімен салыстыра отырып жазған мақаласына тоқталып, екеуі екі кезеңнің оқиғасын жеріне жеткізіп бере білгенін айта келіп, жазушының «Жылқыбай жездемнің сақалы», «Классик те жылай ма екен?» әңгімелеріне талдау жасады. Аталған кітапхананың оқу залының меңгерушісі Фарида Метерқұлова жиналғандарды жазушы шығармашылығына арналған кітап көрмесімен таныстырып өтті. Ол жазушының «Ақылбайдың аты», «Шарбақтының жалғызы», «Шаншудың балконы» әңгімелерін, «Шың мен Шыңырау» эсселер жинағын кеңінен талдады. 

Гимназия оқушыларының жазушыға қойған сұрақтары да қызықты болды. Мәселен, Назым Есберген: «Жазушы мен журналистің айырмашылығы неде?» – десе, Диана Қапалбаева: «Елбасының «Ұлы Даланың жеті қыры» мақаласы сізге қалай әсер етті?», – деп сұрады. Лаура Амантаева: «Естеліктер жазасыз ба?», – деген сауалын жолдады. Ибрагим Тоқтасын болса, жазушы ағасының кімге еліктегенін білгісі келді. Жазушы балалардың сұрақтарына жан-жақты жауап беріп, 1988 жылы республикалық әдеби байқауда екінші жүлдеге ие болып, ол сүйінші хабарды «Aq jol» газетінің сол кездегі бас редакторының бірінші орынбасары, белгілі балалар жазушысы Әлдихан Қалдыбаевтан естігенін, сол уақытта талабын байқаған бас редактор Арғынбай Бекбосын, бөлім меңгерушісі, белгілі ақын Жақсылық Сәтібеков қолдау білдіргенін, ал әлгі байқауға түскен шығармаларды бағалағанда туындысына Мұхтар Мағауин мен Қадыр Мырза-Әлі, Сейдахмет Бердіқұлов, Баққожа Мұқай қолдау көрсеткенін айтып, кездесуге келген қонақтарға, оқырмандарға, кітапхана ұжымына алғысын жеткізді. Мұнан соң кітапхана директоры Гүлфайруз Іңкәрбекова кездесуден балалардың, оқырмандардың үлкен әсер алғанын айтып, 60 жастың асқарына шыққан жазушыға зор денсаулық, шығармашылық табыс тіледі.

Әсерлі кездесу ақын, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Күләш Ахметованың талантты інісі К.Сәттібайұлына арнап жазылған «Алтын қалам» өлеңімен түйінделді.

Досалы Е. «Ақ кемеден» басталған арман  [Мәтін] / Е.Досалы  // Ақ жол.- 2019.-14 ақпан (№17).- 8 б.

Жас зерттеушілер жарады

Жамбыл облысы әкімдігінің мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының ұйымдастыруымен Д.А.Қонаев атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасында «Тарихыңды таны – тұлғаңды құрметте» атты облыстық жас оқырман зерттеушілердің байқауы өтті.

Сайыс шарты бойынша әр қатысушы өз ауданынан шыңқан, ел өркениетіне үлес қосқан танымал түлғаны зерттеуі тиіс. Жуалы ауданының оқырманы Нұрай Үркүмбай батыр Бауыржан Момышұлының, Сарысу ауданының қатысушысы Ақбота Аужан жазушы Пернебай Дүйсенбиннің, Абылай Құрманов актер Асанәлі Әшімовтің, Байзақ ауданынан Жұлдызай Жанатбекқызы ақын Жанатбек Тұрғынбаевтің және Жамбыл ауданының үміткері Айгерім Орынбасар ақын Совет Әлімқұловтың еңбектері туралы зерттеу жұмыстарын ұсынды. Жас зерттеушілердің жұмыстарын жазушы- драматург, облыстық қазақ драма театрының директоры Болат Бекжанов пен журналист, ақын Құрманғазы Демешев бағалады. Оқушылардың еңбектері қазылар алқасының отырысында талқыланып, тақырыпқа сай болуына, жаңа технология арқылы көркемделу ерекшелігіне, презентацияның дизайнына, тақырыптың жан-жақты ашылуына қарай сараланды. Байқау соңында «Ең үздік зерттеуші» номинациясы бойынша Жуалы ауданының зерттеушісі Нұрай Үркүмбай марапатталды. «Тақырыпты нақты ашқаны үшін» номинациясын Байзақ ауданының оқушысы Жұлдызай Жанатбекқызы иеленсе, Сарысу ауданының жас зерттеушісі Абылай Құрмановқа «Жұмыстың ең үздік презентациясы үшін» номинациясы бұйырды. Жүлдегерлерге мақтау қағаз бен бағалы сыйлықтар табыс етілді.

Жас зерттеушілер жарады [Мәтін] // Арай.- 2018.-13 желтоқсан (№50).- 16 б.

Мектептегі миллионерлер

Балаларды кітап оқуға шақыратын байқау басталды

Байқаудың мақсаты – Тараз қаласының кітап құмар жастарына ең үздік қазақ, шетел жазушыларының шығармаларын насихаттау, өскелең ұрпақтың классикалық, қазіргі заманауи әдебиетке, кітап оқуға деген қызығушылықтарын арттыру, оқу мәдениетін қалыптастырып, жетілдіру болып табылады.

Жалпы, бұл байқау биыл тәжірибе ретінде жүзеге асырылып отыр. Егер жоба нәтижесі оқушылар үшін тиімді болса, келер жылдан бастап қаламен ғана шектелмей, облыстық деңгейде өткізілуі мүмкін.

Осы орайда, облыс әкімдігі Ішкі саясат басқармасы Өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында Тараз қалалық «Jambyl-Taraz» газетінің директор – Бас редакторы Эльмира Мырза-Ғали, Тараз қалалық білім бөлімінің басшысы Мүбарак Жинақбаева, Д.А.Қонаев атындағы облыстық балалар және жасөспірімдер кітапханасының директоры Гульфайруз Инкарбекова брифинг өткізіп, тың бастаманың мән-маңызы туралы әңгімеледі.

Ұйымдастырушылардың айтуынша, байқау шарты екі кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңі қаланың мектептерінде өткізілсе, екінші кезеңде әр мектептерден іріктелген оқушылар қалалық байқауға қатысады. Жарысқа ұсынылатын әдебиеттерді ұйымдастырушылар мен ақылдастар алқасы іріктеп, 100 кітап таңдап алынған. Қатысатын 5-7 сынып оқушыларына 15, 8-11 сынып оқушыларына 20 кітаптан артық оқу міндеттеледі. Аталмыш байқау жарияланған күннен бастап оқырман қатысушыларға бес ай уақыт беріледі. Сондай-ақ дайындық кезеңінде байқауды өткізу бойынша әдістемелік ұсынымдар мен плакаттар, кітап туралы буклеттер шығарылады.

«Jambyl-Taraz» газетінің директор – Бас редакторы Эльмира Мырза-Ғалидың айтуынша, жас буын өкілдері үшін бұл үлкен мүмкіндік. «Бүгінгі оңушы – ертеңгі ұлт келешегі. Сайысқа белгіленген қомақты жүлде қоры оқушыларға үлкен мотивация болмақ. Осы арқылы біз өз өңірімізде кітап оқу үрдісін сәнге айналдыруды көздеп отырмыз. «Jambyl-Taraz» газеті қала халқының сенімді үнпарағы ретінде бес ай бойы байқаудың жоғары деңгейде өтуін қадағалап, нәтижесін бұқарамен бөлісетін болады», - дейді ол.

Айта кету керек, байқаудың жүлде қоры – 3 миллион теңге. Бас демеуші – Қазақстанның Еңбек Ері, «Қазфосфат» ЖШС-ның бас директоры, облыстық мәслихаттың депутаты, меценат Мұқаш Ескендіров.

Жас буынды қызықтара отырып білімге баулитын байқаудың қорытындысы келер жылғы 22-мамырда жарияланатын болады.

Боранбек Е. Мектептегі миллионерлер [Мәтін] / Е. Боранбек // Арай.- 2018.-06 желтоқсан (№49).- 1-2 б.